Wystawa „Władysław Bartoszewski 1922 - 2015. Pod prąd. Pamięć. Pojednanie. / Widerstand. Erinnerung. Versöhnung” to polsko-niemiecka inicjatywa upamiętnienia bohatera historii, wybitnego dyplomaty, orędownika pojednania między narodami. Ekspozycja poświęcona Władysławowi Bartoszewskiemu w 2018 roku została zaprezentowana w Berlinie, później przez dwa lata wędrowała po Niemczech, od Hamburga po Drezno i Görlitz. A teraz przybyła do Szczecina. 15 lutego na Zamku Książąt Pomorskich odbył się wernisaż wystawy.
- Władysław Bartoszewski, gdyby żył, za kilka dni, 19 lutego, obchodziłby setną rocznicę urodzin. Warto odwiedzić szczeciński Zamek i poznać wycinki z Jego barwnego życia - mówił marszałek województwa Olgierd Geblewicz. - Barwnego to eufemistyczne określenie. To życie naznaczone było dramatycznymi doświadczeniami wojny, Auschwitz, holokaustu, Powstania Warszawskiego, prześladowań przez komunistyczne władze. I wielką pracą na rzecz prawdziwego, głębokiego pojednania między narodami.
Marszałek wspominał spotkanie z Władysławem Bartoszewskim w 2014 roku.
- Budził powszechny podziw i szacunek, ale też szczerą sympatię. Jego poczucie humoru było legendarne. Pamiętam, jak opowiadał o objęciu funkcji ambasadora Rzeczypospolitej Polskiej w Wiedniu. Mówił, że wtedy był młody. Miał 70 lat - opowiadał Olgierd Geblewicz.
Przypomniał również inicjatywę nazwania mostu Siekierki – Neurüdnitz imieniem Władysława Bartoszewskiego.
- Myślę, że nie chciałby pomnika spiżowego, tylko taki, który jest użyteczny dla ludzi. Most to trwały symbol tego, czemu Władysław Bartoszewski służył przez wiele lat, czyli pojednaniu polsko-niemieckiemu - podkreślił Olgierd Geblewicz.
O symbolice mostu I drogi do pojednania mówiła również Cornelia Pieper, Konsul Generalna Niemiec w Gdańsku.
- Jest to wystawa o, można powiedzieć, przysłowiowym budowniczym mostów między naszymi narodami - mówiła konsul Cornelia Pieper. - Władysław Bartoszewski ani w stosunku do Niemców, ani w stosunku do komunistów nie dał się zaślepić nienawiści. Był orędownikiem pojednania z niedawnymi wrogami.
Cornelia Pieper przywołała cytat znajdujący się na jednej z wystawowych plansz: „Gdyby mi ktoś 60 lat temu, gdy stałem skulony na placu apelowym KL Auschwitz powiedział, że będę miał przyjaciół Niemców, obywateli demokratycznego i zaprzyjaźnionego kraju, to bym powiedział, że to wariat”.
- Ale takie jest życie. Wszystko jest możliwe miedzy ludźmi i między krajami. Nawet jeżeli mają różne zdania, różne systemy społeczne - pokój jest możliwy. Trzeba robić wszystko, by nigdy wiecej nie było wojny - stwierdziła Cornelia Pieper, nawiązując do sytuacji na Wschodzie i trwającej właśnie wizyty Kanclerza Niemiec Olafa Scholza w Moskwie.
Konsul Cornelia Pieper opowiadała o współpracy z Władysławem Bartoszewskim na szczeblu rządowym. Dziękowała za organizację wystawy i upamiętnienia wybitnego polskiego dyplomaty. Zwróciła uwagę, że w roku 2022 obchodzimy 100 rocznicę urodzin Władysława Bartoszewskiego (19 lutego Jego portret zostanie wyświetlony na budynku ambasady Niemiec w Warszawie), ale również 50 rocznicę nawiązania stosunków dyplomatycznych między Polską a Republiką Federalną Niemiec.
Anita Baranowska-Koch z Towarzystwa Niemiecko-Polskiego w Berlinie podkreśliła, że inicjatywę upamiętnienia Władysława Bartoszewskiego jako patrona mostu Siekierki – Neurüdnitz poparło 50 organizacji zrzeszonych w Federalnym Związku Towarzystw Polsko-Niemieckich. Koordynatorka wystawy opowiadała o ogromnym międzynarodowym zainteresowaniu dokonaniami Władysława Bartoszewskiego. Zaznaczyła przy tym, że wiedzę o tak wybitnych postaciach i historii XX wieku nadal trzeba popularyzować wśród najmłodszych pokoleń.
- Do tej pory zorganizowaliśmy 24 przystanki tej wystawy w Niemczech. 25 jest w Szczecinie. Piękny jubileusz - stwierdziła Anita Baranowska-Koch.
Karsten Birkholz, Dyrektor Urzędu Gminy Barnim-Oderbruch, jeden z gości honorowych wernisażu, podkreślił, że Władysław Bartoszewski był jednym z najbardziej zaangażowanych w pojednanie między narodami. I jest wzorem także dla Niemców. Moralnym drogowskazem.
- Dzięki Niemu jesteśmy połączeni również wartościami - stwierdził.
Kurator wystawy, dr Marcin Barcz, podkreślił, że w Szczecinie odbywa się pierwsze polskie uroczyste otwarcie wystawy. Wyjaśnił, że ekspozycja została przygotowana krótko po śmierci Władysława Bartoszewskiego w 2015 i była prezentowana w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów oraz Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. A później trafiła do magazynów. W 2018 r. pojawił się pomysł, by zaprezentować ją w Niemczech, gdzie spotkała się bardzo życzliwym przyjęciem, m.in. środowisk polonijnych.
Pomysłodawcami i organizatorami wystawy są Bartoszewski-Initiative (Inicjatywa im. Bartoszewskiego), Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej, Towarzystwo Niemiecko-Polskie w Berlinie
Władysław Bartoszewski - żołnierz Armii Krajowej i więzień Auschwitz, kronikarz zbrodni wojennych… jako jeden z pierwszych, już w latach 60, zaangażował się w proces polsko-niemieckiego pojednania. Przez komunistyczne władze PRL i NRD był uznawany za wroga. Swoją wiedzą i odwagą wspierał działania opozycji, a po 1989 roku rozpoczął służbę dyplomatyczną dla wolnej Polski. Dwukrotnie pełnił funkcję ministra spraw zagranicznych, był ambasadorem RP w Austrii, przewodniczył radzie Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych, przez 14 lat był przewodniczącym Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej. W 1995 roku podczas uroczystej sesji Bundestagu i Bundesratu w Bonn z okazji 50 rocznicy zakończenia drugiej wojny światowej jako jedyny zagraniczny mówca wystąpił z ponad godzinnym przemówieniem. Popierał zjednoczenie Niemiec i budowę europejskiej wspólnoty, rozumiejąc, że zacieśnianie więzi gospodarczych i społecznych jest korzystne dla Polski.
Władysław Bartoszewski był również cenionym wykładowcą i publicystą. Napisał kilkadziesiąt książek i około półtora tysiąca artykułów. Wycinki prasowe, fragmenty korespondencji, kopie dokumentów historycznych, pisma okolicznościowe - stanowią bardzo ciekawą część ekspozycji prezentowanej na Zamku. Efektowną częścią wystawy są fotografie i fragmenty życiorysu.
Wystawa „Władysław Bartoszewski 1922 - 2015. Pod prąd. Pamięć. Pojednanie.” będzie prezentowana na Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie (skrzydło wschodnie) do 3 marca 2022 r (codziennie w godz. 10-18). Wstęp wolny.
Przed pandemią wystawa poświęcona Władysławowi Bartoszewskiemu odwiedziła m.in. Berlin, Magdeburg, Hamburg (2018), Dreźno, Görlitz, Sankt Augustin, Düsseldorf, Oberhausen, Homburg (Saar), Darmstadt (2019), Torgau i Pasewalk (2020)
Napisz komentarz
Komentarze