W dniach 19-22 czerwca w Parku Krajobrazowym Górnej Sûre w Luksemburgu odbyła się kolejna wizyta studyjna partnerów projektu LAST MILE. Przedstawiciele sześciu krajów europejskich po raz kolejny mieli możliwość zapoznania się z dobrymi praktykami oraz omówienia innowacyjnych rozwiązań w kontekście transportu elastycznego.
Wymiana doświadczeń była głównym celem czwartego międzynarodowego spotkania w ramach projektu LAST MILE w obszarze Górnej Sûre i Parku Krajobrazowego Our. W tym kontekście zaprezentowano podczas spotkania cztery przykłady elastycznych systemów transportowych działających w tym regionie.
Jednym z nich była sezonowa wypożyczalnia rowerów “Rent-a-bike Ardennes”, działająca w okresie wakacyjnym w różnych miejscach parku krajobrazowego. Ideą usługi jest zapewnienie turystom możliwości poznania regionu w sposób zrównoważony, bez konieczności używania samochodu. Obecnym problemem regionu jest niedostatecznie rozwinięta infrastruktura rowerowa – na obszarze parku istnieje tylko kilka ścieżek rowerowych. Dodatkowym czynnikiem, zniechęcającym turystów do korzystania z rowerów jest górzysty teren, dlatego w ofercie wypożyczalni dostępne są przede wszystkim rowery elektryczne. Usługa dostępna jest w miejscowości Wiltz oraz Esch-sur-Sûre. Podczas prezentacji systemu partnerzy projektu omawiali pomysły jak polepszyć jego działanie i sukcesywnie zwiększać bazę użytkowników.
Z punktu widzenia polskich partnerów projektu LAST MILE, odnośnie wszystkich zaprezentowanych podczas wizyty elastycznych rozwiązań transportowych, szczególnie interesującym i wartym uwagi okazał się projekt Bummelbus. Jest to bus działający na zasadzie transportu na żądanie, jednak kierowcami są osoby długotrwale bezrobotne (minimalny okres zarejestrowania w urzędzie pracy wynosi 3 miesiące).
Projekt ten w 70% finansowany jest przez Ministerstwo Pracy. Zasadniczym celem projektu jest zawodowa reintegracja osób bezrobotnych, które są następnie zatrudniane przez firmy transportowe. Potencjalny kierowca Bummelbusa musi spełnić określone kryteria (np. być niekaranym, posiadać prawo jazdy przez min. 2 lata i znać jeden z trzech języków narodowych Luksemburga), natomiast jego całkowity okres uczestnictwa w programie nie może być dłuższy niż dwa lata (przy czym umowy są stopniowo przedłużane – pierwsza zawierana jest na okres pięciu miesięcy). Z usługi Bummelbusa korzystają dzieci (59%) – w ramach transportu do szkoły i na zajęcia poza szkolne oraz dorośli (41%) – podróż na zakupy, do lekarza, fryzjera, na pociąg czy do pracy, natomiast koszty przejazdu wyliczane są każdorazowo w oparciu o długości trasy.
Innym ciekawym rozwiązaniem zaobserwowanym podczas wizyty studyjnej w Luksemburgu były zintegrowane systemy boksów rowerowych, które doskonale sprawdziłyby się również na regionalnym obszarze działań projektu (Obszar Metropolitalny Szczecina i obszar gmin nadmorskich Wolin, Kamień Pomorski, Dziwnów i Międzyzdroje) w połączeniu np. z parkingami typu Park&Ride i Park&Bike, bądź zlokalizowane przy węzłach przesiadkowych. Prosta a jednocześnie niedroga konstrukcja boksu zapewnia zabezpieczenie przed kradzieżą i wandalizmem, umożliwiając tym samym płynną zmianę środka transportu oraz propagując zrównoważoną mobilność podczas pokonywania codziennych podróży.
Jednym z wyzwań w regionach partnerów projektu jest sposób komunikacji z użytkownikiem oraz podnoszenie świadomości obywateli. Na tych tematach skupiły się warsztaty, które odbyły się trzeciego dnia wizyty w Luksemburgu. Przygotowane zostały dwa panele eksperckie - prezentacja na temat kampanii uświadamiających w kwestii mobilności i wkładu w koncepcję „mobilność jako usługa” oraz sposobu postępowania Luksemburga w tym zakresie. Po przedstawieniu ekspertyz, partnerzy i interesariusze projektu mieli możliwość wymiany pomysłów dotyczących komunikowania się i dotarcia do różnych grup docelowych w temacie korzystania z transportu publicznego, w szczególności z elastycznych systemów transportowych.
Sprawdzanie w praktyce dobrych praktyk w zakresie elastycznych rozwiązań mobilności dla obszarów wiejskich, stanowi integralną część projektu LAST MILE. W pierwszym roku inauguracyjnym projektu, zidentyfikowano i oceniono jedenaście elastycznych rozwiązań transportowych w czterech regionach partnerskich. Dodatkowo na ukończeniu są syntezy analiz uwarunkowań krajowych i regionalnych w zakresie możliwości wdrażania transportu elastycznego. Opracowane syntezy będą stanowić podstawę do opracowania Planu Działań zawierającego pomysły na przeniesienie zdobytych doświadczeń na obszar regionu.
Synteza analiz w zakresie wdrażania transportu elastycznego pokazuje, że samorządy gminne wykazują gotowość do podjęcia działań w zakresie rozwoju i wdrażania zrównoważonych systemów transportowych w kontekście ostatniej mili na obszarach wiejskich. Dodatkowo postęp technologiczny i coraz większy odsetek osób korzystających z urządzeń mobilnych ułatwia wdrażanie nowoczesnych i łatwych w obsłudze systemów służących poprawie funkcjonowania transportu publicznego, a zwłaszcza rozwijaniu elastycznych usług transportowych. Istnieje wiele możliwości wdrażania elastycznych rozwiązań transportowych.
Jednocześnie istnieją również pewne przeszkody i ograniczenia. Przykładowo, kontekst geograficzny sprawia, że wdrożenie efektywnych systemów transportu publicznego jest trudne z powodu rozproszenia osadnictwa, bądź małej gęstości sieci transportu publicznego, a mobilność turystów oparta przede wszystkim na użytkowaniu samochodów prywatnych zdominowała większość regionów charakteryzujących się sezonowością turystyki. W dodatku analiza warunków ramowych i barier pokazała, że w chwili obecnej nie istnieją (bądź istnieją w niewielkim stopniu) ramy prawne dotyczące elastycznych systemów transportowych.
Pomimo iż rok po oficjalnej inauguracji projektu w Wiedniu, wiele zadań zostało już zakończonych, to wciąż do wykonania pozostaje jeszcze wiele pracy. Wizyty studyjne jak ta w Luksemburgu czy następna, która odbędzie się w październiku na Pomorzu Zachodnim zachęcają partnerów do czynienia dalszych postępów w pracach nad projektem.
Maciej Łapko
Napisz komentarz
Komentarze