To najlepsza okazja, aby zrobić to właśnie teraz

Podnoszenie akcyzy na wyroby tytoniowe, zakaz promocji palenia w mediach i odstraszające zdjęcia na paczkach papierosów. Sposoby na oduczenie Polaków spalenia są mało skuteczne.

Jak rzucić palenie: od razu, stopniowo, z lekami czy bez? Dziś dzień bez papierosa

Co mówimy o paleniu

– 15,99 zł. Tyle kosztuje paczka moich ulubionych papierosów. Od jakichś 2 lat palę jedną dziennie. Miesięcznie to jakieś 500 złotych – wylicza pan Grzegorz.

I przyznaje, że to czynnik finansowy jest dla niego najsilniejszym bodźcem, żeby rzucić palenie. Wciąż jednak mało skutecznym. 

– Zarabiam na tyle dużo, że brak tych pieniędzy nie jest specjalnie odczuwalny. Może dlatego nie udaje mi się rzucić palenia – przyznaje.

Próbował już kilka razy. Bez papierosa wytrzymywał tydzień lub dwa. Ale potem wracał do palenia. 

– W pewnym momencie zawsze zdarzała się jakaś nerwowa sytuacja, a papieros pozwalał mi się uspokoić – tłumaczy mężczyzna. 

Kolejną próbę podejmie 31 maja. W dniu bez papierosa. 

Na razie mamy tylko podnoszenie akcyzy

Dzień bez papierosa został ustanowiony w 1987 roku przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), żeby zwrócić uwagę na szkodliwość palenia tytoniu.

Rok temu z tej okazji Polskie Towarzystwo Terapii Wspomagającej w Onkologii przedstawiło kilka postulatów, które powinny zostać zrealizowane, jeżeli chcemy nakłonić Polaków do rzucania palenia. Wśród propozycji są np.:

• opracowanie strategii walki z nikotynizmem wraz ze wskaźnikami monitorującymi jej realizację;
• przekazanie wpływów z akcyzy na wszystkie wyroby tytoniowe na realizację strategii walki z nowotworami;
• utworzenie ogólnopolskiej sieci poradni antynikotynowych;
• podniesienie wieku legalnego zakupu wyrobu tytoniowych do 21 roku życia;
• Zwiększenie kar za sprzedaż wyrobów tytoniowych osobom nieletnim.

Na razie jednak oficjalna strategia ogranicza się właściwie do podnoszenia akcyzy na wyroby tytoniowe. Zgodnie z planem Ministerstwa Finansów będzie ona rosła co roku. 

Armia palaczy ciągle rośnie

Tyle że jak pokazuje raport Polskiej Akademii Nauk – odsetek palących wzrósł już do 28,8 proc, a sprzedaż papierosów podskoczyło o 20 proc. (w porównaniu z 2015 r.). Ten pierwszy wskaźnik od lat utrzymuje się na podobnym poziomie. W 2019 roku było to 26 procent.

Małym pocieszeniem jest to, że po papierosy sięga mniej młodych ludzi niż jeszcze kilka lat temu. Według raportu Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny 62 proc. polskich nastolatków inicjację nikotynową ma już za sobą. Nie zawsze jest to tradycyjny papieros, bo 32,3 proc. młodych sięgnęło (jako pierwszy raz w życiu) po e-papierosa.

Palisz? Pijesz? Płać wyższe składki zdrowotne!

Dlatego eksperci z Polskiej Akademii Nauk przekonują, że osoby palące papierosy i pijące alkohol powinny płacić wyższe składki na ubezpieczenie zdrowotne. I w ten sposób wziąć współodpowiedzialność za zdrowie swoje i swoich dzieci. Także finansową. 

– Rozwiązania prawne związane z współodpowiedzialnością obywateli za własne zdrowie mogą mieć rożny charakter i zakres. Mogą one wiązać się z „doubezpieczeniem się”, czy nawet wprowadzeniem współpłacenia w sytuacji zgody społecznej na takie rozwiązania, uzyskanej w procesie politycznym – tłumaczy dr hab. Anna Augustynowicz z Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego, cytowana przez portal 300gospodarka.pl.

Jak rzucić palenie?

Sposobów jest wiele i nie każde są skuteczne w każdym przypadku. Są osoby, którym pomagają leki. Innym wystarczy silna wola. Kolejni wolą rzucić z dnia na dzień, a jeszcze inni stopniowo ograniczają palenie. Są też tacy, jak pan Krzysztof, który rzucił dzięki aplikacji w telefonie. 

– Liczy mi dni bez papierosa. Codziennie podsyła informacje o tym, jakie pozytywne zmiany zaszły w moim organizmie. Ma też proste łamigłówki do rozwiązania, a to pomaga, kiedy np. nie wiadomo, co zrobić z rękami, a one same sięgają po papierosa. To pomaga na początku, bo potem przemawia czynnik ekonomiczny. Aplikacja liczy, ile pieniędzy zaoszczędziłem na tym, że nie palę – opowiada.

Korzyści zdrowotne z rzucenia palenia

• Po 24 godzinach – zmniejsza się ryzyko ostrego zawału serca,
• po 20 minutach – spada tętno,
• w ciągu 12 godzin – wraca do normy poziom tlenku węgla we krwi,
• w ciągu 2–12 tygodni – poprawia się krążenie i czynność płuc,
• do 3 miesięcy – poprawia się kondycja fizyczna,
• w ciągu 1-9 miesięcy – ustępują kaszel i duszność,
• po roku – o połowę zmniejsza się ryzyko zachorowania na chorobę niedokrwienną serca,
• po 5 latach – zmniejsza się ryzyko wystąpienia udaru mózgu oraz zachorowania na raka jamy ustnej, przełyku i krtani oraz płuc,
• w ciągu 10 lat – śmiertelność z powodu raka płuc jest o około połowę mniejsza niż wśród palaczy,
• w ciągu 5-15 lat – ryzyko udaru zmniejsza się do poziomu porównywalnego do osób niepalących,
• po 15 latach – ryzyko zachorowania na raka płuca jest podobne jak u osoby nigdy niepalącej,
• w ciągu 15 lat – ryzyko wystąpienia chorób serca jest takie jak u niepalących.

Infolinia

Jeżeli ktoś potrzebuje pomocy specjalisty, może skontaktować się z Ogólnopolską Telefoniczną Poradnią Pomocy Palącym działającą przy Narodowym Instytucie Onkologii w Warszawie. 

Numery telefonów:

- 801 108 108,

- 22 211 80 15. 

Konsultanci są dostępni od poniedziałku do piątku w godzinach 11-19 oraz w soboty w godz. 9-15.